در عصر حاضر ديگر وجود كولر در اتومبيل بهعنوان يك وسيله لوكس تلقي نميشود بلكه كولر اتومبيل به عنوان ضرورتي مطرح ميگردد كه ضامن استفاده از اتومبيل توام با امنيت و آرامش خاطر است.
احتياجي به توضيح نيست كه هنگامي كه اتومبيل شما مجهز به كولر باشد، ميتوانيد با اعصاب آرامتر و راحتتر به رانندگي بپردازيد. زيرا هرگز گرماي طاقت فرسا، گازهاي خطرناك، گرد و غبار و سر و صدا به داخل اتومبيل شما راه نخواهد يافت.
سيستم كولر اتومبيل در واقع از مجموعه قطعاتي تشكيل شده است كه پس از نصب برروي اتومبيل، براي فضاي داخل كابين توليد برودت دلخواه را مينمايند. كولر اتومبيل با كاهش حرارت و رطوبت داخل كابين به ما كمك مينمايد تا رانندگي راحتتري داشته و در طول مسير از آرامش كافي برخوردار باشيم.
کولر خودرو از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به معرفی مختصر هر یک و وظایف آنها میپردازیم:
- کمپرسور
كمپرسور دستگاه حركت دهنده گاز مبرد در كولر اتومبيل ميباشد. كمپرسور با گرداندن گاز در اجزاء سيستم در واقع شبيه به قلب مجموعه عمل مينمايد. همچنين كمپرسور فشار و در نتيجه دماي گاز كم فشار خارج شده از اواپراتور را نيز افزايش ميدهد.
كمپرسور گاز مبرد را از اواپراتور به داخل كندانسور و سپس به كپسول خشك كننده و مجدداً به داخل اواپراتور سوق ميدهد.
كمپرسورهايي كه در سيستمهاي كولر اتومبيل بكار برده ميشوند، ميبايست داراي خواصي از قبيل وزن و حجم متناسب با قدرت موتور باشند تا هنگام نصب به راحتي در محل مورد نظر قابل جايگذاري بوده و بار اضافي بر موتور اتومبيل تحميل ننمايند. - کندانسور
كندانسور يكي از اجزائي است كه وظيفه تبادل حرارت را بر عهده دارد.
كندانسور گرماي جذب شده توسط اواپراتور از گاز مبرد داخل سيستم را به هواي محيط خارج از كابين اتومبيل انتقال ميدهد. - کپسول خشک کننده
كپسول خشك كننده بعنوان منبع ذخيره گاز مبرد و جاذب رطوبت گاز عمل مينمايد. معمولاً اين كپسول داراي يك سوئيچ ايمني ميباشد تا در مواقعي كه فشار گاز از حد تعريف شده كمتر يا بيشتر شود، به طور خودكار جريان برق كمپرسور را قطع نمايد. همچنين بر روي اين كپسول شيشهاي جهت رؤيت گاز وجود دارد. شيشه رؤيت به ما اين امكان را ميدهد تا بتوانيم گردش و ميزان گاز موجود در سيستم را كنترل نماييم. - شیر انبساط
شير انبساط، تعيين كننده ميزان صحيح گاز وارد شونده از كندانسور به داخل اواپراتور از طريق يك فيلتر است. همچنين اين قطعه فشار مبرد را بطور ناگهاني كاهش ميدهد. هنگامي كه كمپرسور شروع به كار مينمايد، شير انبساط باز شده و مبرد مايع با عبور از صافي مربوط به ورودي مايع پرفشار به گاز پر فشار تبديل ميگردد.
زماني كه اواپراتور ميزان بيشتري مبرد را طلب مينمايد، شير انبساط اجازه ميدهد تا مبرد كم فشار مورد نياز به داخل كويل اواپراتور وارد گردد. شير انبساط برقرار كننده تعادل ميان بار گرما و خنك كنندگي بهينه اواپراتور ميباشد. - اواپراتور
يكي ديگر از قطعات اصلي سيستم كولر اتومبيل اواپراتور است.
اواپراتور مجموعهاي از قطعات است كه وظيفه كاهش گرماي هواي كابين اتومبيل را بر عهده دارد. يكي ديگر از وظايف مهم اين قطعه، جب رطوبت از هواي داخل كابين ميباشد.
جريان سريع هواي ايجاد شده توسط فن الكتريكي با عبور از سطح كويل اواپراتور، برودت ايجاد شده توسط كويل را از طريق كانالها و دريچههاي هدايت هوا به داخل كابين اتومبيل انتقال ميدهد. عمل ايجاد برودت توسط كويل اواپراتور باعث تقطير رطوبت ایدهآل كابين گشته و قطرات آب ايجاد شده از طريق لوله مخصوصي به خارج از كابين اتومبيل منتقل ميگردد.
سيستم كولر اتومبيل داراي دو سوئيچ كنترلي است كه يكي از آنها زماني كه فشار گاز كم يا زياد باشد، كمپرسور را از مدار خارج نموده و ديگري از ايجاد يخ در داخل محفظه اواپراتور جلوگيري مينمايد. عدم كاركرد مناسب هريك از اين دو سوئيچ ميتواند باعث از كار افتادن كل سيستم گردد. - مجموعه لوله و شلنگ
شلنگ ها در سيستم تهويه مطبوع خودرو وظيفه ايجاد ارتباط بين اجزاء مختلف سيستم رابر عهده دارد، بهگونهاي كه اجزاء سيستم بتوانند در تمام شرايط كاري، بخوبي انجام وظيفه كنند. اين شلنگها به دليل شرايط كاري خاص بايستي مطابق با استانداردهاي بينالمللي نظيرSAE (انجمن خودروسازان امريكا) ساخته شوند.
لايه داخلي شلنگ كه از نفوذ مبرد جلوگيري ميكند و ثبات فيزيكي و شيميايي بسيار خوبي در دامنة -30°Cتا120°C دارد.
قسمت مياني شلنگ كه از يك سري الياف بافته شده منسوج تشكيل شده است تا باعث افزايش مقاومت شلنگ در فشارهايي بالاتر از 175 atm شود.
لايه بيروني كه از موادي با مقاومت بالا در برابر عدم نفوذ رطوبت ساخته شده است.
اتصالاتي كه در اجزاء مختلف شلنگها بكار ميروند متناسب با نحوه اتصالات اجزای شلنگ به ساير قطعات سيستم کولر خودرو، انتخاب ميشوند كه بر همین اصل مهمترين انواع آن، فيتينگهاي اتصال سریع (QUICK CONNECTION) و فيتينگهاي اورينگ دار (o-ring fitting) ميباشند.
اين اصل مهم را همواره بايد در نظر گرفت كه اتصالات ميبايست به راحتي و به سرعت قابل وصل باشند و در عين حال آببندي خود را در تمام شرايط كاري حفظ كنند. - کلید کنترل فشار
كليد کنترل فشار كه معمولاً آن را مانوستات (MANOSTAT) مينامند، داراي دو وظيفه مهم ميباشد: اول محافظت از اجزاء سيستم در برابر خرابیهای ناشي از تغييرات فشار و دوم كنترل تغييرات فشار كندانسور.
اين سوييچ به سه نوع اصلي تقسیم ميشود:
- كليد کنترل فشار پايين
- كليد کنترل فشار بالا
- كليد کنترل فشار سه مرحله
-
کلید A/C
این قطعه در سیستم کولر خودرو وظیفه خاموش و روشن نمودن کولر را بر عهده دارد که با شکلهای متفاوت در خودروهای مختلف وجود دارد. معمولا یک LED وظیفه نمایش حالت روشن یا خاموش این سوئیچ را نمایش میدهد.
لازم بذکر است در بعضی از خودروهای روز دنیا این قطعه حذف گردیده و سیستم تحویه همراه با روشن نمودن خودرو به حالت فعال در میآید و فقط دما بایستی تنظیم گردد. -
سیمکشی کولر
وظیفه انتقال فرمانهای اجزای مرتبط با مجموعه کولر خودرو و نیز برقرسانی به این اجزا بر عهده درخت سیم کولر میباشد.
لازم بذکر است در خودرو های جدید معمولا تمام فرامین توسط ECU و بوسیله درخت سیم اصلی خودرو انتقال داده میشوند. -
فن
وقتيكه فن الكتريكي مورد استفاده قرار ميگيرد، ميتوان آن را روي كندانسور و يا روي رادياتور نصب كرد. اگر فن كندانسور جلوتر از رادياتور ماشين نصب شده باشد، در اين حالت فن بگونهای نصب ميشود كه هوا را از بيرون مكيده و روي سطح كندانسور ميدمد (وضعيت رانشي). در صورتيكه فن كندانسور در پشت كندانسور و در مقابل موتور نصب شود، هوا را از روي سطح كندانسور مكيده و به سمت موتور ميدمد.
شرايط استفاده از فن الكتريكي نسبت به شرايط بكارگيري آنها متفاوت است. در صورتيكه يك سوئيچ فشار سه وضعيتي در سيستم وجود داشته باشد فن الكتريكي با افزايش و يا كاهش فشار قطع و وصل خواهد شد، در غير اينصورت فن بصورت دائم كار و همراه با استارت سيستم تهويه مطبوع وارد مدار ميشود.
در بعضي حالات فن كندانسور توسط يك سوئيچ حرارتي (thermistor) كنترل ميشود. بدين صورت كه با فن موتور همزمان روشن و خاموش میشود و در واقع تابعی از شرایط حرارتی موتور است. -
نظرات شما عزیزان: